Bài toán chi tiết
Bài 865 (Đề thi vào 10 PTTH Chuyên toán Hà Nội 2023 - 2024)
| 1 cách giải | Unknow | Độ khó: 3 | Loại: Tự luận | Lượt xem: 1097
BẢN IN1. Cho ba số nguyên \(a, b\) và \(c\) thỏa mãn \(a^2+b^2+c^2-2 a b c\) chia hết cho 6. Chứng minh abc chia hết cho 54.
2. Tìm tất cả cặp số nguyên dương \((x, y)\) thỏa mãn \(x^3 y-x^2 y-4 x^2+5 x y-y^2=0\).
Cách giải 1
1. Từ giả thiết ta thấy trong ba số \(a, b, c\) có ít nhất một số chẵn \(\Rightarrow a b c: 2\) (1).
Ta thấy trong ba số \(a, b, c\) tồn tại ít nhất một số chia hết cho 3 . Thật vậy, nếu cả 3 số \(a, b, c\) đều không chia hết cho 3 , suy ra:
\[\begin{aligned}a^2 \equiv 1(\bmod 3), b^2 & \equiv 1(\bmod 3), c^2 \equiv 1(\bmod 3) \\a^2+b^2+c^2-2 a b c & \equiv 3-2 a b c(\bmod 3) \\& \equiv-2 a b c(\bmod 3) \neq 0(\bmod 3),\end{aligned}\]
điều này mâu thuẫn với giả thiết
\(a^2+b^2+c^2-2 a b c \vdots 6\) nên \(a^2+b^2+c^2-2 a b c \vdots 3\)
Giả sử \(a \vdots 3 \Rightarrow b^2+c^2: 3\). Do \(b^2 \equiv 0,1(\bmod 3)\), \(c^2 \equiv 0,1(\bmod 3)\) nên \(b\) và \(c\) chia hết cho 3 . Suy ra \(a b c: 27\) (2).
Do \((2,27)=1\) nên từ \((1)\) và \((2)\) suy ra \(a b c: 54\).
2. Ta có:
\[\begin{aligned}& x^3 y-x^2 y-4 x^2+5 x y-y^2=0 \\& \Leftrightarrow x y\left(x^2-x+1\right)=(2 x-y)^2\end{aligned}\]
Giả sử \(p\) là ước nguyên tố chung của \(x y\) và \(x^2-x+1 \Rightarrow p=1\) (vô lí). Suy ra:
\[\left(x y, x^2-x+1\right)=1\]
Do đó \(x^2-x+1\) và \(x y\) là các số chính phương. Suy ra: \(\left\{\begin{array}{l}x^2-x+1=1 \\ x y=(2 x-y)^2\end{array}\right.\)
hoặc \(\left\{\begin{array}{l}x^2-x+1=(2 x-y)^2 \\ x y=1\end{array}\right.\). Tìm được \(x=1\) và \(y=1\) hoặc \(x=1\) và \(y=4\). Mặt khác, khi \(a=0 ; b=0 ; c=\frac{1}{3}\) thì \(P=\frac{2}{3}\). Thử lại ta có hai cặp số \((x, y)\) thỏa mãn bài toán là:
\[(x, y)=(1,1) \text { và }(x, y)=(1,4)\]